Nhạc sỹ Văn Cao, tác giả của Quốc ca Việt Nam, cây cổ thụ trong nền âm nhạc nước nhà, sinh ngày 15/11/1923 tại Hải Phòng, mất ngày 10/7/1995. Đạt giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật đợt I năm 1996.
Tháng 11/1944, bài hát “Tiến quân ca” lần đầu được in trên tờ báo Độc Lập. Khi đó, do người thợ viết chữ không viết được nốt nhạc, nhạc sỹ Văn Cao phải trực tiếp xuống cơ sở in bí mật tại làng Bát Tràng, tự tay khắc bài hát lên đá in. Bài hát đã được truyền đi khắp mọi nơi.
Tháng 8/1945, Trung ương Đảng và Bác Hồ quyết định mở Quốc dân Đại hội tại Tân Trào. Tại đây, nhạc sỹ Nguyễn Đình Thi được giao nhiệm vụ tham khảo ý kiến các đại biểu chọn một số bài hát mang lên để Bác Hồ chọn một bài làm Quốc ca. Ông đã trình lên 3 bài hát “Diệt phát xít” của Nguyễn Đình Thi, “Chiến sỹ Việt Minh” và “Tiến quân ca” của Văn Cao.
Nhạc sỹ Văn Cao (1923- 1995)
Sau khi nghe Nguyễn Đình Thi hát, Bác Hồ quyết định chọn bài “Tiến quân ca” của nhạc sỹ Văn Cao làm Quốc ca bởi bài hát này vừa thể hiện được ý chí, khát vọng của dân tộc, lại ngắn gọn, dễ thuộc lời, dễ phổ cập, giai điệu lại hùng tráng.
Ngày 13/8/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chính thức duyệt “Tiến quân ca” của nhạc sỹ Văn Cao làm Quốc ca của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Tiếp đó ngày 19/8/1945, tại Nhà hát Lớn Hà Nội, trước hàng ngàn quần chúng nhân dân, giữa một rừng cờ đỏ sao vàng, nhạc sỹ Văn Cao đã chỉ huy đội đồng ca thiếu niên tiền phong hát vang bài “Tiến quân ca”. Bài hát như một hồi kèn xung trận, đồng hành cùng quần chúng nhân dân nổi dậy giành chính quyền.
Ngày 2/9/1945, tại quảng trường Ba Đình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, bài “Tiến quân ca” được cử hành chính thức bởi Ban nhạc Giải phóng quân do nhạc sỹ Đinh Ngọc Liên chỉ huy.
Từ đó đến nay, “Tiến quân ca” đã đồng hành cùng dân tộc Việt Nam, trải qua bao thăng trầm của lịch sử và trở thành một phần thiêng liêng không thể thay thế trong tâm hồn, máu thịt của mỗi người dân nước Việt:
“Đoàn quân Việt Nam đi, chung lòng cứu quốc, bước chân dồn vang trên đường gập ghềnh xa, cờ in máu chiến thắng mang hồn nước, súng ngoài xa chen khúc quân hành ca, đường vinh quang xây xác quân thù, thắng gian lao cùng nhau lập chiến khu, vì nhân dân chiến đấu không ngừng, tiến mau ra sa trường, tiến lên, cùng tiến lên, nước non Việt Nam ta vững bền.
Đoàn quân Việt Nam đi, sao vàng phấp phới, dắt giống nòi quê hương qua bao lầm than, cùng chung sức phấn đấu xây đời mới, đứng đều lên gông xích ta đập tan, từ bao lâu ta nuốt căm hờn, quyết hy sinh đời ta tươi thắm hơn, vì nhân dân chiến đấu không ngừng, tiến mau ra sa trường, tiến lên, cùng tiến lên, nước non Việt Nam ta vững bền”.
Quốc ca Việt Nam hay “Tiến quân ca” là một bài hát vô cùng quen thuộc đối với người dân Việt Nam. Đây là một bài hát quen thuộc không thể thiếu được, thường được cất lên trong những buổi lễ long trọng, nghi thức chào cờ…Nghi thức hát Quốc ca vô cùng thiêng liêng, ý nghĩa, hun đúc tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, bồi đắp lý tưởng Cách mạng của người dân Việt Nam. Cùng với năm tháng bài “Tiến quân ca” - Quốc ca Việt Nam cùng với lá Quốc kỳ, cờ đỏ sao vàng, là biểu tượng đẹp và khó phai mờ đối với mỗi người Việt Nam.
Ra đời và đồng hành suốt chiều dài lịch sử của cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân cũng như sự nghiệp bảo vệ, xây dựng, phát triển đất nước, Quốc ca- “Tiến quân ca”, đã trở thành biểu tượng cho ý chí, khát vọng và niềm tự hào của dân tộc Việt Nam. Ngày nay, trên chặng đường hội nhập, phát triển, âm hưởng của Quốc ca- “Tiến quân ca” như càng thêm ngân vọng, lan tỏa, nhân thêm niềm tự hào về truyền thống lịch sử cách mạng, lịch sử dân tộc Việt Nam./.
Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Bình Phước
